Melancholia

Loraine Morley

Rwy'n byw ac yn gweithio ar ddeg erw anghysbell a gwyllt i raddau helaeth yng Nghanolbarth Cymru. Mae wedi bod yn lleoliad priodol ar gyfer fy ymarfer artistig, a ddechreuodd bymtheg mlynedd yn ôl ac a gychwynnwyd gan yr angen am ddull creadigol o archwilio a rhoi ffurf i dirwedd fewnol aneglur a chlwm.

‘Iselder’ yw’r term clinigol a roddir i gyflwr meddwl o’r fath, er y byddwn yn defnyddio’r ymadrodd hŷn o ‘melancholia’ sydd â chyfoeth ac ehangder hanesyddol ac athronyddol yn ddiffygiol yn y term clinigol.

O ran fy mhrofiad fy hun o felancholia mae rhai themâu wedi dod i'r amlwg dros y blynyddoedd. Rwy'n gweld y rhain fel rhan o dir dirfodol, man ymylol y drylliedig, y colledig, y byrhoedlog, y digroeso, y dienw, y di-eiriau.

Dechreuais fy ymarfer o'r dechrau gydag ymrwymiad i ddefnyddio dim ond deunyddiau wedi'u hailgylchu, diraddiadwy a diwenwyn. Papur gwastraff, cardbord, tecstilau a ddefnyddiwyd ymlaen llaw. Roedd pryder amgylcheddol ac economaidd yn y dewis hwn, ond hefyd bryder cysyniadol, y gellid ei ddisgrifio fel ymgais i adennill rhywbeth o'r malurion.